Opleiding Socraticus

In deze opleiding …

… leer je hoe je met iemand een tweegesprek voert op basis van de socratische methhode – een gesprek met een filosofische inslag, een denkgesprek. Zo een gesprek kun je voeren met wie je maar wilt: een collega, vakgenoot, cliënt, bewoner, student, leerling, familielid, buurtgenoot, wie dan ook. Tenminste, als die ander dat óók wil. Degene die in zo een gesprek de vragen stelt is de Socraticus.

Wat is een denkgesprek?

In een denkgesprek onderzoek je iemands denken, samen met diegene zelf. Welke mening of opvatting heeft iemand over het een of het ander? Waarom vindt hij wat hij vindt? Welke denkbeelden of morele opvattingen zitten daarachter?

Een denkgesprek begint als er een vraag is, een vraag waar de ander graag een antwoord op wil, een vraag die iemand echt hééft. Het maakt niet uit wat voor vraag dat is: een persoonlijke, praktische, morele, instrumentele of algemeen-filosofische. Als de ander er maar over wil nadenken in gesprek.

Het doel van een denkgesprek is niet zozeer (en dat is wel wat raar) om het ultieme, zaligmakende antwoord op de vraag te vinden. Het doel is om gezamenlijk te onderzoeken HOE de gesprekspartner over de vraag nadenkt. In dat proces kunnen aannames, meer en minder redelijke vooronderstellingen worden blootgelegd of doen zich nieuwe fundamenteler vragen voor.

Wat doet de Socraticus?

In een denkgesprek is de Socraticus degene die, voornamelijk, vragen stelt. Het doel is namelijk om het denken van de ander te onderzoeken, om zijn of haar denkbeelden boven water te halen en te bekijken op strekking en houdbaarheid. De opvattingen van de Socraticus doen er dus niet niet toe; hij of zij brengt zelf zo goed als niets in – slechts door middel van vragen onderzoekt hij of zij het denken van de gesprekspartner; zonder goed of af te keuren.  In het stellen van vragen gebruikt de Socraticus de Socratische methode, zoals wij die in de afgelopen twintig jaar hebben ontwikkeld. Je kunt daarover veel meer lezen elders op deze website. Hieronder de methode in een notedop.

De Socratische methode

In een Socratisch tweegesprek draait het voortdurend om drie vragen:

1. Wat vindt iemand?
2. Waarover gaat dat?
3. Waarom vindt diegene dat?

Elders op deze website kun je veel meer lezen over de socratische methode en de toepassing ervan in groepen en organisaties.

Wat kun je na afloop van deze opleiding?

Een socraticus voert filosofische gesprekken.

Voor wie

Opbouw van de opleidi